Wybory - proces, w którym obywatele wybierają spośród zgłoszonych kandydatów swoich przedstawicieli do organów władzy. Jest to podstawowy mechanizm demokracji.

Wybory są też powszechnie przyjętym sposobem doboru organów władzy w mniejszych zbiorowościach - we wszelkiego rodzaju stowarzyszeniach, spółkach, komisjach, partiach itp.

Podstawową metodą dokonywania wyborów jest głosowanie. W Polsce ustawa określająca sposób przeprowadzania konkretnych wyborów nazywane jest albo ordynacją wyborczą, albo ustawą o wyborze np. Prezydenta RP.

Wybory samorządowe:
Wybory samorządowe w Polsce - wybory członków organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego:
- rad gmin,
- rad powiatów,
- sejmików województw
- oraz (od 2002) jednoosobowych organów wykonawczych gmin - wójtów, burmistrzów, prezydentów miast.

W gminach liczących do 20.000 mieszkańców wybory samorządowe odbywają się według ordynacji większościowej, w systemie większości względnej (w okręgach jednomandatowych według zasady FPTP, w okręgach wielomandatowych zgodnie z regułą Block Vote), natomiast w gminach liczących powyżej 20.000 mieszkańców, a także w powiatach i województwach - według systemu proporcjonalnego, w którym głosy wyborców przelicza się na mandaty według reguły d'Hondta, preferującej duże ugrupowania. Obecny system wyborczy jest szeroko krytykowany jako centralistyczny i prowadzący do upolitycznienia organów samorządu terytorialnego (dotyczy to wyborów według reguły proporcjonalnej).


Wybory prezydenckie w Polsce:
Wybory prezydenckie - wybory prezydenta odbywają się w Polsce co 5 lat, chyba że urząd zostanie opróżniony. Ta sama osoba może sprawować urząd prezydenta jedynie przez dwie kadencje. Bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej, którzy ukończyli 35 lat, nie są pozbawieni praw wyborczych do Sejmu i zbiorą przynajmniej 100 tysięcy podpisów osób popierających ich kandydaturę. Czynne prawo wyborcze posiadają wszyscy obywatele Polski, również ci zamieszkali na stałe za granicą (od 2000 roku mogą głosować również w drugiej turze).

Prezydentem zostaje ten kandydat, który otrzyma ponad połowę wszystkich ważnie oddanych głosów. Frekwencja wyborcza nie wpływa na ważność wyborów (trzeba dodać, iż w Polsce podczas wyborów prezydenckich jest ona najwyższa). W przypadku, gdy żaden z kandydatów nie otrzyma wymaganej liczby głosów, dwa tygodnie później odbywa się II tura głosowania, w której uczestniczą dwaj kandydaci z największą liczbą głosów z I tury.

Wybory prezydenckie przypadają w Polsce późną jesienią.

Konstytucja RP wyborom Prezydenta RP poświęca artykuły 127-130, gwarantując powszechne, równe, bezpośrednie i tajne głosowanie. Szczegółowe zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności określa ustawa z dnia z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2000 r. Nr 47, poz. 544).

Źródło: pl.wikipedia.org